भारतात इन्श्युरन्सला मोठा इतिहास लाभला आहे. इन्श्युरन्स संकल्पना मागील काही शतकांपासून अस्तित्वात आहे. जिथे संरक्षणासाठी संरक्षक जाळीची आवश्यकता भासली होती. याच प्रकारच्या आवश्यकते मधून इन्श्युरन्स संकल्पना जगासमोर आली. इन्श्युरन्सची संकल्पना कालांतराने विकसित होत गेली आहे. IRDAI हे इन्श्युरन्स रेग्युलेटरी अँड डेव्हलपमेंट अथॉरिटी ऑफ इंडियाचे संक्षिप्त रुप आहे. सोप्या शब्दांमध्ये, IRDAI हे भारतातील इन्श्युरन्स रेग्युलेटर आहे. याद्वारे
जनरल इन्श्युरन्स आणि भारतातील लाईफ इन्श्युरन्स कंपन्या या दोघांचेही नियमन केले जाते. या लेखात, आपण IRDAI आणि त्यांच्या कार्याची महत्त्वाची भूमिका समजावून घेऊ.
IRDAI चा जन्म
- स्वायत्त संस्था Insurance Regulatory and Development Authority of India ही वर्ष 1999 च्या आयआरडीएआय अ‍ॅक्ट अंतर्गत येते.
- IRDAI चे मिशन म्हणजे पॉलिसीधारकांचे स्वारस्य सुरक्षित करणे, त्याच्याशी संबंधित भारतीय इन्श्युरन्स क्षेत्राचे नियमन, प्रोत्साहन आणि वाढ सुनिश्चित करणे किंवा प्रासंगिक आहे.
संक्षिप्त आढावा: IRDAI
The Insurance Regulatory and Development Authority of India ही रेग्युलेटरी संस्था आहे. IRDAI हे भारतीय वित्त मंत्रालयाच्या न्यायधिकार क्षेत्राच्या अंतर्गत येते. देशभरातील इन्श्युरन्स आणि रि-इन्श्युरन्स दोन्ही उद्योगांना परवाना देणे आणि नियमन करणे हे कार्य आहे. IRDAI केवळ पॉलिसीधारकाच्या स्वारस्यांचे संरक्षण करत नाही तर भारतीय इन्श्युरन्स इंडस्ट्रीचे नियमन देखील करते. भारतात, आपण सर्वजण संयुक्त कुटुंबाच्या संकल्पनेविषयी सर्व परिचित आहोत. प्रत्येक संयुक्त कुटुंबात, प्रमुख असतो, अशा सेट-अपमध्ये प्रमुख म्हणजे अँकर किंवा लाईटिंग गाईड म्हणून काम करणारे आजी-आजोबा. हा प्रमुख घरातील सर्व घडणाऱ्या गोष्टींची काळजी घेतो, योग्य आहे आणि इतर सदस्यांना सांगतो की काय करावे, कसे करावे आणि काय करावे लागणार नाही. अशाप्रकारे कुटुंबप्रमुखाची भूमिका बजावण्याचे काम IRDAI द्वारे केले जाते. यासाठी इन्श्युरन्स इंडस्ट्रीसाठी नियम व गाईडलाईन्स निश्चित केल्या जातात. भारतीय इन्श्युरन्स इंडस्ट्रीमधील शिखर संस्था असलेल्या IRDAI विषयी तुम्ही संक्षिप्त स्वरुपात जाणून घेऊ शकतात:
भारतीय इन्श्युरन्स इंडस्ट्रीत IRDAI ची भूमिका समजावून घ्या
ते दिवस गेले जेव्हा इन्श्युरन्स कंपन्या अंडरराईट करण्याच्या बिझनेस निवडीच्या आधारावर क्लेम नाकारतात. चांगले आणि वाईट रिस्क समजावून घेण्यावर देखील अवलंबून आहे. अशा प्रकारचे कोणत्याही कार्याचे नियमन आणि रेग्युलेशन करण्यासाठी IRDAI ची स्थापना करण्यात आली आहे. आपण सर्वांना माहिती असल्याप्रमाणे, भारतातील बँकांना RBI च्या मार्गदर्शक तत्वांचे पालन करावे लागते. उदाहरणार्थ, बँकर्स हे अकाउंट धारकांसह उद्धट स्वरुपाचे वर्तन करू शकत नाहीत. बँक RBI द्वारे परिभाषित विहित मार्गदर्शक तत्त्वांनुसार लोन आणि इंटरेस्ट ऑफर करतात. यामुळे हितसंबंधांना वाव मिळत नाही आणि लोकांच्या स्वारस्यानुसार काम करण्यास मोठ्या प्रमाणात संधी मिळते. इन्श्युरन्स इंडस्ट्रीमध्ये IRDAI ची भूमिका येथे जाणून घेऊ शकता:
- इन्श्युरन्स क्षेत्राची व्यवस्थित वाढीची खात्री करणे जेणेकरून त्याद्वारे लोकांना पॉलिसीमध्ये इन्व्हेस्ट करण्यास आणि सुरक्षित ठेवण्यास मदत मिळते
- इन्श्युरन्स मार्केटमध्ये योग्य पद्धतींना आणि एकात्मिकतेच्या स्टँडर्डला प्रोत्साहन
- पॉलिसीधारकाचे स्वारस्य सुरक्षित करणे जेणेकरून त्यांचा विद्यमान प्रणालीवरील विश्वास बळकट होईल
- क्लेम सेटलमेंटची प्रक्रिया वेगवान करणे आणि संबंधित विवादांचे वेळेवर निराकरण करणे
- स्टँडर्ड राखणे आणि कोणतीही फसवणूक किंवा स्कॅम टाळण्यासाठी सतर्कता बाळगणे
सारांश
IRDAI द्वारे इन्श्युरन्स कंपन्यांना कोणतेही रेग्युलेशन किंवा नियमांतील बदलाच्या बाबत सूचित केले जाते. हे कार्यवाही, प्रीमियम आणि इतर इन्श्युरन्स संबंधित विविध खर्चांच्या संदर्भात इन्श्युरन्स बिझनेसची कार्यक्षमता सुधारण्यास मदत करते. हेल्थ इन्श्युरन्स, बाईक इन्श्युरन्स तसेच
मोटर इन्श्युरन्स पॉलिसीइ. सारख्या योग्य इन्श्युरन्स पॉलिसी खरेदी करुन तुमची सुरक्षितता सुनिश्चित करा. IRDAI ची भूमिका केवळ वर नमूद केलेल्या गोष्टी बाबतच मर्यादित नाही. यामध्ये देशातील इन्श्युरर्सला बिझनेस आणि इतर विविध कार्यवाही करण्यासाठी रजिस्ट्रेशनला मान्यता देण्याचा प्रस्ताव देखील समाविष्ट आहे. IRDAI ची भूमिका पारदर्शकता आणि वेळेवर बदल करण्यासाठी सर्वोत्तम आहे.
*प्रमाणित अटी लागू
इन्श्युरन्स हा विनंतीचा विषय आहे. लाभ, अपवाद, मर्यादा, अटी व शर्तींविषयी अधिक तपशीलासाठी, कृपया सेल्स पूर्ण करण्यापूर्वी सेल्स ब्रोशर/पॉलिसी मजकूर काळजीपूर्वक वाचा.
सर्व्हिस चॅट: 
प्रत्युत्तर द्या