वाहनाचा मालक म्हणून, तुमच्याकडे वाहनाशी संबंधित तीन महत्त्वाचे डॉक्युमेंट्स असणे आवश्यक आहे - वाहनाचे रजिस्ट्रेशन सर्टिफिकेट, त्याचे पीयूसी सर्टिफिकेट आणि वाहनाची मोटर इन्श्युरन्स पॉलिसी आणि तुमच्याबद्दल एक डॉक्युमेंट, म्हणजेच, तुमचे ड्रायव्हिंग लायसन्स. हे चार डॉक्युमेंट्स महत्त्वाचे असताना, ट्रॅफिक अधिकारी तुम्ही वाहन चालवताना कोणत्याही वेळी त्यांची तपासणी करण्यासाठी ते मागू शकतात. म्हणून, हे महत्त्वाचे आहे की तुम्ही हे आवश्यकता डॉक्युमेंट्स विसरू नये. त्यापैकी कोणतेही एक डॉक्युमेंट्स नसल्यास मोठा दंड आकारला जाऊ शकतो. वाहनाचे रजिस्ट्रेशन सर्टिफिकेट आणि तुमचे ड्रायव्हिंग लायसन्स स्वयं-स्पष्टीकरणात्मक डॉक्युमेंट्स आहेत. तर
मोटर इन्श्युरन्स पॉलिसी सुनिश्चित करते की तुमच्या पॉलिसीच्या कव्हरेजवर आधारे इन्श्युररकडून तुमच्या वाहनाचे किंवा थर्ड-पार्टीच्या कायदेशीर दायित्वांचे नुकसान कव्हर केले जाईल. परंतु या डॉक्युमेंट्सव्यतिरिक्त, पीयूसी सर्टिफिकेट काय आहे?
पीयूसी सर्टिफिकेट म्हणजे काय?
फक्त सांगण्यासाठी, ए
पीयूसी सर्टिफिकेट, किंवा पोल्यूशन अंडर कंट्रोल सर्टिफिकेट हे एक डॉक्युमेंट आहे जे तुमच्या वाहनाचे उत्सर्जन स्तर प्रमाणित करते. मग ती कार असो किंवा बाईक, वैयक्तिक वापरासाठी असो किंवा व्यावसायिक उद्देशांसाठी, सर्व वाहनासाठी ते असणे आवश्यक आहे. फ्यूएल-ऑपरेटेड वाहने कार्बन मोनोऑक्साईड सारख्या हानीकारक गॅस उर्त्‍सजित करतात, त्यामुळे या उत्सर्जन स्तरावर देखरेख ठेवणे महत्त्वाचे आहे. म्हणून, पीयूसी सर्टिफिकेट एक अनिवार्य आवश्यकता आहे. 1989 च्या केंद्रीय मोटर वाहन नियमानुसार हे पीयूसी सर्टिफिकेट अनिवार्य आहे.
पीयूसी सर्टिफिकेट नसल्याबद्दल दंड
- पहिली गुन्हा : ₹ 1,000
- नंतरचे गुन्हे : ₹ 2,000
इतर आवश्यक डॉक्युमेंट्ससह वैध पीयूसी सर्टिफिकेट बाळगणे अनिवार्य आहे जसे की:
- कार इन्श्युरन्स पॉलिसी
- ड्रायव्हिंग लायसन्स (DL)
- रजिस्ट्रेशन सर्टिफिकेट (आरसी)
पीयूसी सर्टिफिकेटवर नमूद केलेला तपशील
पीयूसी सर्टिफिकेट मध्ये खालील माहिती समाविष्ट आहे:
- वाहन रजिस्ट्रेशन नंबर
- उत्सर्जन चाचणीची तारीख
- पीयूसी सर्टिफिकेट नंबर
- उत्सर्जन चाचणी रीडिंग्स
- प्रमाणपत्राची वैधता तारीख
परंतु मोटर इन्श्युरन्स पॉलिसीसाठी पीयूसी सर्टिफिकेट अनिवार्य आहे का?
तसेच वाचा:
इंडियन मोटर व्हेईकल ॲक्ट, 1988: वैशिष्ट्ये, नियम आणि दंड
आयआरडीएआय ची त्‍यासंबंधी भूमिका
नियामक संस्था, Insurance Regulatory and Development Authority of India (
IRDAI) ने वाहनाचे पीयूसी सर्टिफिकेट नसल्यास मोटर इन्श्युरन्स पॉलिसी जारी न करण्यासाठी सर्व इन्श्युरन्स कंपन्यांना निर्देश जारी केला आहे. त्यामुळे, तुमचे मोटर इन्श्युरन्स कव्हरेज रिन्यू करण्यासाठी वैध पीयूसी सर्टिफिकेट अनिवार्य आहे. हे सर्व
मोटर इन्श्युरन्सचे प्रकार प्लॅन्स वर लागू आहे, मग थर्ड-पार्टी पॉलिसी असो किंवा सर्वसमावेशक प्लॅन असो. पॉलिसी रिन्यूवलमध्ये पीयूसी सर्टिफिकेट अनिवार्य करण्याचा रेग्युलेटरचा निर्णय ऑगस्ट 2017 च्या सुप्रीम कोर्ट आदेशावर आधारित आहे.
वाहन इन्श्युरन्ससाठी पीयूसी सर्टिफिकेट अनिवार्य आहे का?
होय, इन्श्युरन्स रेग्युलेटरी अँड डेव्हलपमेंट ऑथोरिटी ऑफ इंडिया (आयआरडीएआय) द्वारे जुलै 2018 मध्ये जारी केलेल्या सर्क्युलरनुसार, मालक वैध पीयूसी सर्टिफिकेट प्रदान केल्यासच इन्श्युरन्स कंपन्या वाहन इन्श्युरन्स पॉलिसी रिन्यू करू शकतात.
इन्श्युरन्स क्लेमसाठी पीयूसी सर्टिफिकेट आवश्यक आहे का?
नाही, अवैध पीयूसी सर्टिफिकेट इन्श्युरन्स क्लेम नाकारण्याचे एकमेव कारण असू शकत नाही. 2020 च्या IRDAI सर्क्युलरनुसार, इन्श्युरर PUC सर्टिफिकेटच्या अनुपस्थिती किंवा समाप्तीवर आधारित क्लेम नाकारू शकत नाहीत. तथापि, वैध पीयूसी सर्टिफिकेटशिवाय वाहन चालवणे बेकायदेशीर आहे. नियमितपणे तुमच्या वाहनाची चाचणी करणे हे चांगल्या स्थितीत राहते, उत्सर्जन नियमांचे पालन करते आणि तुम्हाला कायद्याचे पालन करते.
जर तुमच्याकडे वैध पीयूसी सर्टिफिकेट नसेल तर त्याचा अर्थ तुमचा इन्श्युरन्स क्लेम नाकारला जाऊ शकतो का?
नाही, आयआरडीएआय च्या परिपत्रकानुसार जे 26
th ऑगस्ट 2020 रोजी जारी केले आहे, त्‍यामध्ये हे स्पष्ट केले की इन्श्युरन्स कंपनी
व्हेईकल इन्श्युरन्स क्लेम वैध पीयूसी सर्टिफिकेट नसल्यास नाकारू शकत नाही. तथापि, याचा अर्थ असा होत नाही की पीयूसी सर्टिफिकेट पर्यायी आहे. सर्व वाहनांना रस्त्यांवर चालविण्‍यासाठी ते अनिवार्य आहे. परंतु, जर तुमच्याकडे वैध पीयूसी सर्टिफिकेट नसेल तर तुमचा इन्श्युरन्स क्लेम प्रभावित होणार नाही.
पीयूसी सर्टिफिकेटची वैधता काय आहे? पेट्रोल आणि डिझेल वाहनांसाठी वैधता भिन्न आहे का?
जेव्हा तुम्ही नवीन वाहन खरेदी करता, तेव्हा पीयूसी सर्टिफिकेट उत्पादन तारखेपासून एक वर्षाच्या कालावधीसाठी वैध असते. या कालावधीनंतर, त्याचे रिन्यूवल नियमितपणे केले पाहिजे. सामान्यपणे, हे सहा महिन्यांपासून एका वर्षापर्यंतच्या कालावधीसाठी वैध असते. तथापि, वाहनांच्‍या रिडींग नुसार, त्याची वैधता निर्धारित केली जाते. हे नियम पेट्रोल आणि डिझेल या दोन्ही वाहनांवर अप्‍लाय होतात.
तसेच वाचा:
मोटर व्हेईकल्स इन्श्युरन्स ॲक्टच्या प्रमुख फीचर्सचे स्पष्टीकरण
पीयूसी टेस्टची प्रक्रिया काय आहे?
पीयूसी टेस्टची प्रक्रिया डीझल वाहन आणि पेट्रोल वाहनासाठी थोडीफार वेगळी आहे. डिझेल वाहनांसाठी, ॲक्सिलरेटर पूर्णपणे दाबले जाते आणि रीडिंग्सची नोंद घेतली जाते. या प्रक्रियेची पाच वेळा पुनरावृत्ती केली जाते आणि यातून सरासरी रिडींग काढले जाते. दुसऱ्या बाजूला, पेट्रोल वाहनांसाठी, वाहन कोणत्याही ॲक्सिलरेशनशिवाय निष्क्रिय ठेवले जाते. एकच रिडींग मोजले जाते आणि तेच त्याचे अंतिम रिडींग असते.
तुमच्या वाहनासाठी पीयूसी प्रमाणपत्र कसे प्राप्त करावे?
तुमच्या वाहनाचे वैध पीयूसी सर्टिफिकेट असल्याची खात्री करण्यासाठी, तुम्हाला शासकीय-अधिकृत चाचणी सुविधेला भेट द्यावी लागेल. बहुतेक वेळा, हे चाचणी केंद्र फ्युएल स्‍टेशनच्‍या ठिकाणी स्थित असतात. तुमच्या वाहनाच्या उत्सर्जन रिडींगची तपासणी केल्यावर, चाचणी सुविधा त्वरित पीयूसी सर्टिफिकेट जारी करते.
तसेच वाचा:
भारतात अपघातानंतर कार इन्श्युरन्सचा क्लेम कसा करावा?
इलेक्ट्रिक वाहनांना पीयूसी सर्टिफिकेटची आवश्यकता आहे का?
इलेक्ट्रिक वाहने सुरू असतांना त्‍यापासून उत्सर्जन होत नसल्याने, त्यांना पीयूसी सर्टिफिकेटची आवश्यकता नाही. आता तुम्हाला माहित आहे की तुम्हाला तुमची मोटर इन्श्युरन्स पॉलिसी रिन्यू करण्यासाठी पीयूसी सर्टिफिकेटची आवश्यकता आहे, तुमच्या पॉलिसी रिन्यूवल दरम्यान तुम्ही लक्षात ठेवण्यासारख्या इतर काही गोष्टी येथे आहेत.
- पॉलिसीचा प्रकार
- तुमच्या वाहनाचे इन्श्युअर्ड डिक्लेर्ड वॅल्यू
- तुमच्या पॉलिसीसाठी पर्यायी ॲड-ऑन्स
- तुमच्या इन्श्युरन्स प्लॅनचे कपातयोग्‍य
- संचित कोणताही नो-क्लेम बोनस
- क्लेमची प्रक्रिया
थर्ड-पार्टी इन्श्युरन्स कव्हर हे किमान कायदेशीर आवश्यकता असताना,
सर्वसमावेशक मोटर इन्श्युरन्स पॉलिसी निवडणे, विस्तृत इन्श्युरन्स कव्हरेज प्रदान करते. यामुळे थर्ड-पार्टी कायदेशीर दायित्वांसह तुमच्या वाहनाचे नुकसान देखील इन्श्युअर्ड असल्याची खात्री मिळते. * पुढे, तुम्हाला सर्वोत्तम अशी पॉलिसी निवडताना, उपलब्ध पर्यायांची तुलना केल्‍याची खात्री करा. या प्रोसेसमध्‍ये, वाहन इन्श्युरन्स कॅल्क्युलेटर उपयुक्त ठरू शकतो. या निफ्टी टूलसह, केवळ त्यांच्या किंमतीवर आधारित प्लॅन्सची तुलना करणे सोपे होत नाही, तर आपल्यासाठी प्रासंगिक आणि उपयुक्त असलेल्या त्यांच्या वैशिष्ट्यांवर देखील. शेवटी, तुमचे वाहन चालवताना तुमच्याकडे वर नमूद केलेले चार डॉक्युमेंट्स असल्याची खात्री करा. हे सुनिश्चित करते की तुम्ही दंड भरणे टाळू शकता ज्यामुळे खिशावर भुर्दंड पडणार नाही. काही दंड कारावासाच्या माध्यमातून देखील आहेत.
इन्श्युरन्स हा विनंतीचा विषय आहे. लाभ, अपवाद, मर्यादा, अटी व शर्तींविषयी अधिक तपशीलासाठी, कृपया सेल्स पूर्ण करण्यापूर्वी सेल्स ब्रोशर/पॉलिसी मजकूर काळजीपूर्वक वाचा.
* प्रमाणित अटी लागू
# अधिक तपशिलासाठी आयआरडीएआय च्या अधिकृत वेबसाईटला भेट द्या.
सर्व्हिस चॅट: 
प्रत्युत्तर द्या