સમાપ્ત થયેલ કાર ઇન્શ્યોરન્સ, ઇન્શ્યોરન્સ વગર ડ્રાઇવિંગ માટેના દંડ

કાર ચલાવવી એ ઘણા લોકોનું સપનું હોઈ શકે છે, પરંતુ જો કારને કોઈ અકસ્માત અથવા અન્ય નુકસાન થાય તો તે માલિક માટે દુ:સ્વપ્ન સમાન બની શકે છે. આનું કારણ એ છે કે જો કારને કંઈ પણ થાય, તો કારને પાછી ઉપયોગ કરવા યોગ્ય સ્થિતિમાં પાછી લાવવી જરૂરી છે. જો વાહનના ડ્રાઇવર અને મુસાફરોને કોઈ ઈજાઓ થઈ હોય, તો મોટા પ્રમાણમાં તબીબી ખર્ચ થઈ શકે છે. આ તમામ ઉપરાંત, જો તમારી કારના ડ્રાઇવરની ભૂલ અથવા બેદરકારીને કારણે અકસ્માત થયો હોય, તો તેણે નુકસાન ભોગવનાર વ્યક્તિને નુકસાન અને તબીબી ખર્ચની ભરપાઈ કરવાની રહેશે. આવા મોટા ખર્ચાઓનું લિસ્ટ સંભવતઃ કોઈને નાદાર બનાવી શકે છે. આ ઉપરાંત, જો અકસ્માતમાં કોઈનું મૃત્યુ થાય, તો કરવાની ચુકવણી ઘણી મોટા પ્રમાણમાં હોય છે. આ જ કારણ છે; મોટર વાહન અધિનિયમ મુજબ ઉપયોગમાં લેવાતી દરેક કારની કાર ઇન્શ્યોરન્સ પૉલિસી હોવી ફરજિયાત છે. તેથી, એક સીધો પ્રશ્ન ઉદ્ભવે છે: શું હું ઇન્શ્યોરન્સ વગર કાર ચલાવી શકું છું? જવાબ છે 'ના.’ જો તમે આમ કરો છો, તો તમે કાયદાનું ઉલ્લંઘન કરશો. હવે આગામી પ્રશ્ન એ છે કે, ઇન્શ્યોરન્સ વગરની કાર માટે શું દંડ છે? ચાલો, તેના પર એક નજર નાખીએ. ઇન્શ્યોરન્સ વગરની કાર માટે દંડ અને સમાપ્ત થયેલ કાર ઇન્શ્યોરન્સ માટે દંડ. 2019 માં મોટર વાહન અધિનિયમમાં સુધારો કરવામાં આવ્યો હતો, અને કાર ઇન્શ્યોરન્સ પૉલિસીધારકો દ્વારા થનાર કોઈપણ ડિફૉલ્ટને ટાળવા માટે દંડની રકમમાં નોંધપાત્ર વધારો કરવામાં આવ્યો હતો. સમાપ્ત થયેલ કાર ઇન્શ્યોરન્સ માટે દંડ અને ઇન્શ્યોરન્સ વગરની કાર માટે દંડ, બંને કિસ્સાઓમાં દંડની રકમ સમાન જ છે. જો તમે પ્રથમ વખત કાર ઇન્શ્યોરન્સ વગર ડ્રાઇવિંગ કરતા પકડાઈ જાઓ, તો દંડની રકમ ₹2000 અને/અથવા 3 મહિના સુધીની જેલ થઈ શકે છે. જો તમને ફરીથી પકડવામાં આવે, તો દંડની રકમ વધીને ₹4000 અને/અથવા 3 મહિના સુધીની જેલ થઈ શકે છે.

દંડ અને ઇમર્જન ઉપરાંત અન્ય દંડ શું લાગુ પડે છે?

દંડની ચુકવણી અને જેલ સિવાય, જો જરૂરી હોય તો, સામાન્ય દંડમાં નીચે આપેલ બે બાબતો શામેલ છે:

• ડ્રાઇવરનું ડ્રાઇવિંગ લાઇસન્સ નિર્ધારિત સમયગાળા માટે સસ્પેન્ડ કરવામાં આવી શકે છે.
• જે વાહન માટે ઇન્શ્યોરન્સ પૉલિસી મળી ના હોય તેનું રજિસ્ટ્રેશન સસ્પેન્ડ થઈ શકે છે.

આપણે કાર ઇન્શ્યોરન્સ સંબંધિત દંડની ચુકવણી કેવી રીતે કરી શકીએ? પોર્ટલ પર ડિજિટલ ચુકવણીના માધ્યમનો ઉપયોગ કરીને કાર ઇન્શ્યોરન્સ સંબંધિત દંડની ઑનલાઇન ચુકવણી કરવી શક્ય છે, અથવા રોકડ દ્વારા દંડ ચૂકવવા માટે ઑફલાઇન વિકલ્પ પણ ઉપલબ્ધ છે. શું પૉલિસી પહેલેથી જ સમાપ્ત થઈ ગઈ હોય તો તેને રિન્યુ કરી શકાય છે, અથવા નવી પૉલિસી ખરીદવાની રહે છે? કોઈ ચોક્કસ પૉલિસીની સમાપ્તિના 90 દિવસની અંદર તે સમાપ્ત થયેલી પૉલિસીને રિન્યુ કરી શકાય છે. જો કે, આના કારણે તમારે સમય જતા જમા થયેલ 'નો ક્લેઇમ બોનસ' ગુમાવવું પડે છે. તેથી, તમારે પૉલિસીને સમયસર રિન્યુ કરવાનો પ્રયત્ન કરવો જોઈએ.

કાનૂની જટિલતાઓને કેવી રીતે ટાળી શકાય?

• જ્યારે પણ તમે કોઈ કાર ખરીદો છો, પછી ભલે તે નવી હોય કે સેકન્ડ-હેન્ડ હોય, તરત જ ઇન્શ્યોરન્સ પૉલિસી ખરીદો.
• કાર ઇન્શ્યોરન્સ પૉલિસીને રિન્યુ કરો  સમયસીમાની અંદર સારી રીતે છે
• કોઈપણ ઝંઝટથી બચવા માટે કારમાં માન્ય પૉલિસીની હાર્ડ કૉપી હોવી જરૂરી છે.
• તમારા ઇમેઇલ અથવા તમારા ફોન પર ઇન્શ્યોરન્સ પૉલિસીની સૉફ્ટ કૉપી સ્ટોર કરો જેથી તમને ફિઝિકલ પૉલિસી ના મળે, તો તે ઉપયોગી સાબિત થઈ શકે

કયા પ્રકારની ઇન્શ્યોરન્સ પૉલિસીઓ ઉપલબ્ધ છે?

મોટેભાગે, બે કાર ઇન્શ્યોરન્સ પૉલિસીના પ્રકાર ઉપલબ્ધ છે.. તે છે થર્ડ-પાર્ટી પૉલિસી અને કોમ્પ્રિહેન્સિવ પૉલિસી. થર્ડ-પાર્ટી પૉલિસી થર્ડ પાર્ટી કાર ઇન્શ્યોરન્સ પૉલિસી કાયદા દ્વારા ફરજિયાત છે. તેમાં અકસ્માતને કારણે માત્ર થર્ડ-પાર્ટીને થયેલા નુકસાન અને તબીબી ખર્ચ કવર થાય છે. પોતાના વાહન અથવા તબીબી ખર્ચ માટે કોઈપણ ચુકવણી કવર કરવામાં આવતી નથી, જ્યારે તમે ખરીદો છો એક થર્ડ પાર્ટી કાર ઇન્શ્યોરન્સ.

વારંવાર પૂછાતા પ્રશ્નો:

શું ટૂ-વ્હીલર, ફોર-વ્હીલર, કમર્શિયલ વાહનો અને ખાનગી વાહનો માટે દંડની રકમ સમાન છે?

હા, વાહન અને માલિકીના પ્રકારને ધ્યાનમાં લીધા વિના દંડની રકમ સમાન છે.

“મારી પૉલિસી સમાપ્ત થઈ ગઈ છે. શું મારે નવી પૉલિસી લેવી જોઈએ કે જૂનીને રિન્યુ કરવી જોઈએ?" મનીષ પૂછે છે

તે જ પૉલિસીને રિન્યુ કરવી અને નવી પૉલિસી પસંદ નહીં કરવી એ વધારે બહેતર છે, કારણ કે જો તમે નવી પૉલિસી ખરીદો તો તમારે 'નો ક્લેઇમ બોનસ' ગુમાવવું પડશે તેમજ નવી પૉલિસીની ખરીદીમાં વાહનનું નિરીક્ષણ અને અન્ય પ્રક્રિયાગત જરૂરિયાતો સહિતની લાંબી પ્રક્રિયા શામેલ હોય છે.

જો મારી પાસે સેકન્ડ-હેન્ડ કાર હોય તો શું હું ઇન્શ્યોરન્સ વગર કાર ચલાવી શકું છું?

ના, કાર નવી હોય કે સેકન્ડહેન્ડ હોય, દરેક કાર માટે કાર ઇન્શ્યોરન્સ હોવું ફરજિયાત છે.