ભારતમાં કાર ઇન્શ્યોરન્સ: તે શા માટે ફરજિયાત છે એ વિશે જાણો

ભારતમાં, મોટી જનસંખ્યા સાથે-સાથે, કારની સંખ્યા પણ વધી રહી છે જેને મેનેજ કરવું મુશ્કેલ બને છે. વાહનોની સંખ્યા વધવાના કારણે ટ્રાફિકમાં સતત વધારો થઈ રહ્યો છે અને અકસ્માતની સંભાવના પણ વધી ગઈ છે. અકસ્માત કાર માલિક, તેમના પરિવાર અને શામેલ કોઈપણ થર્ડ પાર્ટીને બરબાદ કરી શકે છે. તે અકસ્માતમાં શામેલ વ્યક્તિઓને મુશ્કેલી અને આર્થિક ખુવારીની સ્થિતિમાં મૂકી શકે છે. સદભાગ્યે, ભારત સરકારે થર્ડ-પાર્ટી કાર ઇન્શ્યોરન્સ હોવો ફરજિયાત બનાવ્યો છે.

મોટર વાહન અધિનિયમની સમજૂતી

ભારતમાં મોટર વાહન અધિનિયમ અનુસાર જાહેર સ્થળોએ કામ કરતા તમામ વાહનોનો માન્ય મોટર વાહન ઇન્શ્યોરન્સ હોવો ફરજિયાત છે. ઓછામાં ઓછી, મૂળભૂત ઇન્શ્યોરન્સ પ્લાન પસંદ કરતી વખતે પણ વાહન માલિકો પાસે થર્ડ-પાર્ટી લાયબિલિટી ઇન્શ્યોરન્સ પૉલિસી હોવી જરૂરી છે. આ થર્ડ-પાર્ટી કવર વાહનના માલિક અથવા અન્ય ડ્રાઇવર દ્વારા થયેલા અકસ્માતના કિસ્સામાં આવશ્યક છે, જે થર્ડ પાર્ટીને થયેલા નુકસાન અથવા ઈજાઓ સામે ફાઇનાન્શિયલ સુરક્ષા પ્રદાન કરે છે. જો કે, એ નોંધવું મહત્વપૂર્ણ છે કે આ પ્રકારના ઇન્શ્યોરન્સમાં ઇન્શ્યોરન્સ ધરાવતા વાહન અથવા માલિકને થયેલા નુકસાનને કવર કરવામાં આવતું નથી.

મોટર વાહન અધિનિયમની મુખ્ય જોગવાઈઓ

આ મોટર વાહન અધિનિયમ, 1988, ભારતીય સંસદ દ્વારા સુધારેલ, 1 જુલાઈ 1989 ના રોજ અમલમાં આવી હતી . તે પરિવહનના વિવિધ પાસાઓને નિયંત્રિત કરે છે, જેમાં શામેલ છે:

1. ડ્રાઇવરો અને કંડક્ટરના લાઇસન્સ
2. વાહનનું રજિસ્ટ્રેશન
3. વાહનના સંચાલન માટે પરવાનગીઓ જારી કરવી
4. ટ્રાફિકના નિયમો અને નિયમનો
5. જવાબદારી, અપરાધો અને દંડ
6. ઇન્શ્યોરન્સની જરૂરિયાતો

આ અધિનિયમ પર ભાર મૂકે છે કે વાહનના માલિકોએ હંમેશા ડ્રાઇવિંગ કરતી વખતે તેમના મોટર વાહન ઇન્શ્યોરન્સ ડૉક્યૂમેન્ટ સાથે રાખવા જરૂરી છે.

કાર ઇન્શ્યોરન્સ શા માટે ફરજિયાત છે?

ભારતમાં કાર અકસ્માતોની સંખ્યા ખૂબ જ વધારે છે. આવા અકસ્માતોનો ખર્ચ સામાન્ય રીતે એક વ્યક્તિ દ્વારા સહન કરવા માટે ખૂબ જ વધારે હોય છે. અહીં ફોર-વ્હીલર થર્ડ-પાર્ટી ઇન્શ્યોરન્સ હોવો ઉપયોગી છે. મોટર વાહન અધિનિયમ, 1988 ના સેક્શન 146 મુજબ, ભારતમાં થર્ડ-પાર્ટી કાર ઇન્શ્યોરન્સ પૉલિસી ખરીદવી ફરજિયાત છે. કાર ઇન્શ્યોરન્સ ધરાવતી વ્યક્તિઓ અકસ્માતનો ભોગ બન્યા બાદ સીધા તેમના કાર ઇન્શ્યોરન્સ પ્રદાતાનો સંપર્ક કરી શકે છે. ઇન્શ્યોરન્સ પ્રદાતા ક્લેઇમ સેટલમેન્ટ પ્રદાન કરીને આર્થિક રીતે મદદ કરી શકે છે. થર્ડ-પાર્ટી કાર ઇન્શ્યોરન્સ સામાન્ય રીતે વાહનના નુકસાન, શારીરિક ઈજાઓ, સંપત્તિના નુકસાન અને આકસ્મિક મૃત્યુને કવર કરે છે. જો કે, જો અકસ્માત માદક દ્રવ્યોના સેવનને કારણે થયો હોય, તો ઇન્શ્યોરન્સ પ્રદાતા તરત જ ક્લેઇમને નકારી શકે છે. જો તમે હાલમાં એક કાર ખરીદી હોય, તો પ્રીમિયમનો અંદાજ મેળવવા માટે તમે  કાર ઇન્શ્યોરન્સ કૅલ્ક્યૂલેટર ઑનલાઇન નો ઉપયોગ કરી શકો છો. જ્યારે થર્ડ-પાર્ટી કાર ઇન્શ્યોરન્સ ફરજિયાત છે, ત્યારે મોટાભાગના વ્યક્તિઓ એકંદર સુરક્ષા મેળવવા માટે કોમ્પ્રિહેન્સિવ કાર ઇન્શ્યોરન્સ ખરીદવાનું પસંદ કરે છે. કોમ્પ્રિહેન્સિવ કવર સામાન્ય રીતે થર્ડ-પાર્ટીની જવાબદારીઓ, રિપેર ખર્ચ, મેઇન્ટેનન્સ અને અકસ્માત, આગ, ચોરી અથવા કુદરતી આપત્તિના નુકસાનને કવર કરે છે. તે ઘણી પ્રતિકૂળતાઓ સામે એકંદર કવરેજ પ્રદાન કરીને કારને સુરક્ષિત કરે છે. તમે ઑનલાઇન કાર ઇન્શ્યોરન્સ  પ્લાનને તપાસી શકો છો અને તમારી ચોક્કસ જરૂરિયાતોને અનુરૂપ એક પસંદ કરો. *

ભારતમાં કાર ઇન્શ્યોરન્સ પૉલિસીના પ્રકારો

પેન્ડેમિકના કારણે ઊભા થતા કાર ઇન્શ્યોરન્સના પ્રકારો ઉપલબ્ધ છે, જે તમને તમારી જરૂરિયાતો માટે શ્રેષ્ઠ કવરેજ પસંદ કરવામાં મદદ કરી શકે છે.

1. થર્ડ-પાર્ટી કાર ઇન્શ્યોરન્સ પૉલિસી

1. સૌથી વ્યાજબી અને મૂળભૂત પ્રકારનો કાર ઇન્શ્યોરન્સ.
2. અન્ય વાહન, વ્યક્તિ અથવા સંપત્તિના નુકસાન સહિત થર્ડ-પાર્ટીની જવાબદારીઓ માટે કવરેજ પ્રદાન કરે છે.
3. ઇન્શ્યોરન્સ ધરાવતા વાહન દ્વારા થર્ડ પાર્ટીની ઈજાઓ અથવા મૃત્યુને કવર કરે છે.
4. મર્યાદિત બજાર મૂલ્ય સાથે જૂના વાહનો માટે યોગ્ય.

2. કોમ્પ્રિહેન્સિવ કાર ઇન્શ્યોરન્સ પૉલિસી

1. ઇન્શ્યોરન્સ ધરાવતા વાહન માટે વ્યાપક સુરક્ષા પ્રદાન કરે છે.
2. કુદરતી અથવા માનવ-નિર્મિત આપત્તિઓ દ્વારા થતી ચોરી, અથડામણ, આગ અને નુકસાનને કવર કરે છે.
3. થર્ડ-પાર્ટીની જવાબદારીઓ તેમજ ઇન્શ્યોરન્સ ધરાવતા વાહનને નુકસાન માટે કવરેજ શામેલ છે.
4. કવરેજ વધારવા માટે વૈકલ્પિક ઍડ-ઑન ઉપલબ્ધ છે.

3. ઍડ-ઑન ઇન્શ્યોરન્સ કવર

1. મૂળભૂત અને વ્યાપક પૉલિસી ઉપરાંત અતિરિક્ત લાભો પ્રદાન કરે છે.
2. લોકપ્રિય ઍડ-ઑન્સમાં શામેલ છે:

• ઝીરો ડેપ્રિશિયેશન કવર: વાહનના પાર્ટ્સના ડેપ્રિશિયેશનને ફેક્ટરિંગ કર્યા વિના સંપૂર્ણ ક્લેઇમની ખાતરી કરે છે.
• રોડસાઇડ આસિસ્ટન્સ: બ્રેકડાઉનના કિસ્સામાં સપોર્ટ ઑફર કરે છે.
• એન્જિન પ્રોટેક્શન કવર: એન્જિન રિપેર અથવા રિપ્લેસમેન્ટ ખર્ચને કવર કરે છે.
• NCB (નો ક્લેઇમ બોનસ) સુરક્ષા: ક્લેઇમ હોવા છતાં પ્રીમિયમ પર ડિસ્કાઉન્ટ જાળવી રાખે છે.
• ગ્રાફિકલ એક્સટેન્શન કવર: અન્ય પ્રદેશો માટે કવરેજ વિસ્તૃત કરે છે.
• કન્ઝ્યુમેબલ્સ પ્રોટેક્શન કવર: નટ, બોલ્ટ અને એન્જિન ઑઇલ જેવી કન્ઝ્યુમેબલ વસ્તુઓના ખર્ચને કવર કરે છે.

મોટર વાહન અધિનિયમ અને ઉપલબ્ધ ઇન્શ્યોરન્સ વિકલ્પોને સમજવાથી, તમે કાયદાનું પાલન સુનિશ્ચિત કરી શકો છો અને ફાઇનાન્શિયલ જવાબદારીઓ સામે પોતાને સુરક્ષિત કરી શકો છો.

કાર ઇન્શ્યોરન્સ ખરીદવાના ફાયદાઓ શું છે?

ઉપર ઉલ્લેખિત મુજબ, કાર માલિક ભારતમાં બે પ્રકારના કાર ઇન્શ્યોરન્સમાંથી પસંદ કરી શકે છે: થર્ડ-પાર્ટી કાર ઇન્શ્યોરન્સ અથવા કોમ્પ્રિહેન્સિવ કાર ઇન્શ્યોરન્સ. જ્યારે ફોર-વ્હીલર થર્ડ-પાર્ટી ઇન્શ્યોરન્સ  કાયદા દ્વારા ફરજિયાત હોવા છતાં, તે પૂરતું કવરેજ પ્રદાન કરી શકતો નથી. તેથી, ઘણા વ્યક્તિઓ સંપૂર્ણ સુરક્ષા મેળવવા માટે કોમ્પ્રિહેન્સિવ કવરેજ પસંદ કરે છે. કાર ઇન્શ્યોરન્સના મુખ્ય લાભો જાણવા માટે આગળ વાંચો:

• નાણાંકીય કવરેજ પ્રદાન કરે છે

કાર ઇન્શ્યોરન્સ ખરીદવાના સૌથી નોંધપાત્ર ફાયદાઓમાંથી એક એ છે કે તે ઇન્શ્યોરન્સ ધરાવતા વાહનને થયેલા નુકસાન અથવા ક્ષતિ સામે કવરેજ પ્રદાન કરે છે. કોમ્પ્રિહેન્સિવ કાર ઇન્શ્યોરન્સ પૉલિસી અકસ્માત ઉપરાંત ચોરી, આગ અને કુદરતી આપત્તિઓ સામે કવરેજ પ્રદાન કરે છે. આનો અર્થ એ છે કે જો કોઈ કાર ચોરાઈ જાય, તો માલિક ઇન્શ્યોરન્સ કંપની તરફથી વળતરનો ક્લેઇમ કરી શકે છે. તેવી જ રીતે, જો કોઈ કારને આગ અથવા કુદરતી આપત્તિમાં નુકસાન થાય, તો માલિક ઇન્શ્યોરન્સ કંપની પાસેથી વળતરનો ક્લેઇમ કરી શકે છે. *

• નો ક્લેઇમ બોનસ

કાર ઇન્શ્યોરન્સ ખરીદવાનો અન્ય ફાયદો એ છે કે નો-ક્લેઇમ બોનસ (એનસીબી). એનસીબી એ ઇન્શ્યોરન્સ કંપનીઓ દ્વારા પૉલિસીના સમયગાળા દરમિયાન કોઈ ક્લેઇમ ન કરનાર કારના માલિકોને ઑફર કરવામાં આવતા પ્રીમિયમ પરની છૂટ છે. દરેક ક્લેઇમ-મુક્ત વર્ષ સાથે ડિસ્કાઉન્ટમાં પાંચ વર્ષ પછી મહત્તમ 50% સુધી વધારો થાય છે. આ કાર માલિકોને સુરક્ષિત રીતે ડ્રાઇવ કરવા અને ટ્રાફિકના નિયમોનું પાલન કરવા માટે પ્રોત્સાહિત કરે છે, જેથી ભારતીય રસ્તાઓ પર અકસ્માતોની સંખ્યામાં ઘટાડો થાય છે. એનસીબી મેળવવા માટે સમયસર કાર ઇન્શ્યોરન્સ રિન્યુઅલ સુનિશ્ચિત કરવું જરૂરી છે. *

• તણાવ-મુક્ત સુરક્ષા

કાર ઇન્શ્યોરન્સ હોવો એ કાર માલિકોને મનની શાંતિ પ્રદાન કરે છે, તેઓ જાણે છે કોઈપણ અણધારી ઘટનાઓના કિસ્સામાં તેઓ આર્થિક રીતે સુરક્ષિત છે. કોમ્પ્રિહેન્સિવ કાર ઇન્શ્યોરન્સ પૉલિસી ઇન્શ્યોરન્સ ધરાવતા વાહનને નુકસાન, ઈજા અથવા મૃત્યુ સહિતના વિશાળ શ્રેણીના જોખમો સામે કવરેજ પ્રદાન કરે છે, જેમાં ડ્રાઇવર અથવા મુસાફરોને થયેલ નુકસાન અને થર્ડ-પાર્ટીની જવાબદારી શામેલ છે. આ સુનિશ્ચિત કરે છે કે કાર માલિકો આવા જોખમોથી ઉદ્ભવતા આર્થિક નુકસાન સામે સુરક્ષિત છે. *

ભારતમાં કાર ઇન્શ્યોરન્સ કેવી રીતે ખરીદવો?

તમે ઇન્શ્યોરન્સ ઉપલબ્ધ વિવિધ ચૅનલો દ્વારા સરળતાથી ઑનલાઇન   અથવા ઑફલાઇન ખરીદી શકો છો. જો તમે વિચારી રહ્યા હોવ કે તે ઑનલાઇન કે ઑફલાઇન ખરીદવો, તો આગળ વાંચો:

• ઑનલાઇન શા માટે?

કાર ઇન્શ્યોરન્સની ઑનલાઇન ખરીદી ઝડપી અને સરળ છે. તમે સીધા ઇન્શ્યોરન્સ પ્રદાતાની વેબસાઇટ પરથી ઇન્શ્યોરન્સ ખરીદી શકો છો. મોટાભાગની વેબસાઇટ તમને પૉલિસીઓની તુલના કરવા, ક્વોટ મેળવવા અને ઑનલાઇન ઇન્શ્યોરન્સ ખરીદવાની સુવિધા આપે છે. તમે તમારી કવરેજની જરૂરિયાતોને ઍક્સેસ કરવા માટે ઑનલાઇન કાર ઇન્શ્યોરન્સ કૅલ્ક્યૂલેટરનો ઉપયોગ કરી શકો છો. તમે એવો પ્લાન પસંદ કરી શકો છો જે તમારી જરૂરિયાતોને પૂર્ણ કરે છે અને ઝંઝટ મુક્ત રીતે ખરીદીની પ્રક્રિયા પૂર્ણ કરે છે. *

• શા માટે ઑફલાઇન?

ઑફલાઇન ઇન્શ્યોરન્સ ખરીદવાનું પસંદ કરનાર કાર માલિકો ઇન્શ્યોરન્સ કંપનીની નજીકની શાખા કચેરીની મુલાકાત લઈને આમ કરી શકે છે. તેઓ પ્રતિનિધિને મળી શકે છે, તેમની જરૂરિયાતો વિશે ચર્ચા કરી શકે છે અને તેમની જરૂરિયાતોને સૌથી વધુ અનુકૂળ હોય તેવી પૉલિસી પસંદ કરી શકે છે. પ્રતિનિધિ ડૉક્યૂમેન્ટેશન અને ચુકવણી પ્રક્રિયા સાથે માર્ગદર્શન અને સહાય પણ પ્રદાન કરી શકે છે. ઘણા વ્યક્તિઓ ઇન્શ્યોરન્સ એજન્ટ દ્વારા કાર ઇન્શ્યોરન્સ પૉલિસી ખરીદવાનું પસંદ કરી શકે છે. * ભારતમાં ઘણા કારણોસર કાર ઇન્શ્યોરન્સ ફરજિયાત છે. આનું કારણ જનતાના હિતને સુરક્ષિત કરવાનું, સુરક્ષિત ડ્રાઇવિંગ આદતોને પ્રોત્સાહન આપવાનું અને કાર માલિકોને આર્થિક સુરક્ષા પ્રદાન કરવાનું છે. માન્ય કાર ઇન્શ્યોરન્સ પૉલિસી હોવી એ કાયદાનું પાલન કરવા અને કોઈપણ અણધારી ઘટનાઓના કિસ્સામાં તમને આર્થિક રીતે સુરક્ષિત કરવા માટે આવશ્યક છે. *સ્ટાન્ડર્ડ નિયમો અને શરતો લાગુ   ઇન્શ્યોરન્સ એ આગ્રહની વિષયવસ્તુ છે. લાભો, બાકાત, મર્યાદાઓ, નિયમો અને શરતો વિશે વધુ વિગતો માટે, કૃપા કરીને વેચાણ પૂર્ણ કરતા પહેલાં સેલ્સ બ્રોશર/પૉલિસી નિયમાવલીને કાળજીપૂર્વક વાંચો.