ભારતમાં પાસપોર્ટ માટે કયા ડૉક્યૂમેન્ટ જરૂરી છે?

પાસપોર્ટ એ એક અધિકૃત ડૉક્યૂમેન્ટ છે, જે દેશની સરકાર દ્વારા તેના નાગરિકોને જારી કરવામાં આવે છે, જે તેમને વિદેશમાં મુસાફરી કરવા માટે પાત્ર બનાવે છે. આ ઓળખ માટેનો એક મહત્વપૂર્ણ પુરાવો છે જે તમારી નાગરિકતાને પ્રમાણિત કરે છે. તમે યાદગીરી માટે, તમારા પરિવાર/મિત્રો સાથે ગુણવત્તાસભર સમય વિતાવવા માટે, બિઝનેસ માટે અથવા કોઈને મળવા માટે તમારા પોતાના દેશમાં અથવા વિદેશમાં મુસાફરી કરો છો. જો તમે વિદેશ પ્રવાસ, તો તમારે તમારો પાસપોર્ટ સાથે રાખવો આવશ્યક છે, જોકે તમે તમારા પોતાના જ દેશમાં મુસાફરી કરી રહ્યા હોવ તો તમારે પાસપોર્ટની જરૂર પડશે નહીં. વિદેશમાં મુસાફરી કરવાની યોજના ધરાવતી કોઈપણ વ્યક્તિ માટે પાસપોર્ટ મેળવવો એક મહત્વપૂર્ણ પગલું છે. ભલે તે શિક્ષણ, કામ કે રજા ગાળવા માટે જવાનું હોય, પાસપોર્ટ તમારી ઓળખનો પુરાવો અને ટ્રાવેલ ડૉક્યૂમેન્ટનો પુરાવો છે. જો કે, ભારતમાં વિઝા માટે અપ્લાઇ કરવા માટે તમારે કેટલાક ડૉક્યૂમેન્ટ સબમિટ કરવાની જરૂર છે. આમાં ઓળખ, ઍડ્રેસ અને અન્ય આવશ્યક માપદંડ માટેના વિવિધ પુરાવાઓ શામેલ છે. આ બ્લૉગ ભારતમાં પાસપોર્ટ માટે જરૂરી ડૉક્યૂમેન્ટને કવર કરશે, જેમાં પાસપોર્ટ રિન્યુઅલ અને સગીરો માટે વિશિષ્ટ કિસ્સાઓ શામેલ છે. આ વ્યાપક માર્ગદર્શિકા સુનિશ્ચિત કરશે કે તમારી પાસે સરળ એપ્લિકેશન પ્રક્રિયા માટે જરૂરી તમામ માહિતી છે. જો તમારે વિદેશ પ્રવાસે જવાનું હોય તો તમારે અગાઉથી પાસપોર્ટ માટે અપ્લાઇ કરવું જોઈએ. સામાન્ય રીતે પાસપોર્ટ બન્યા બાદ તે 10 વર્ષ માટે માન્ય હોય છે, જેના પછી તમારે તેના માટે ફરીથી અપ્લાઇ કરવાનું હોય છે. પાસપોર્ટ મેળવવા માટે તમારે એડ્રેસ અને ઉંમરના પુરાવા તરીકે ચોક્કસ પ્રકારના ડૉક્યૂમેન્ટ સબમિટ કરવાના રહે છે.

નવા ભારતીય પાસપોર્ટ માટે અરજી કરવા માટે જરૂરી ડૉક્યૂમેન્ટ

તમે નીચેના માન્ય ડૉક્યૂમેન્ટના લિસ્ટમાંથી કોઈપણ અધિકૃત રેકોર્ડ સબમિટ કરી શકો છો:

વર્તમાન ઍડ્રેસનો પુરાવો

પાસપોર્ટ માટે અરજી કરતી વખતે, તમારે વર્તમાન ઍડ્રેસનો પુરાવો પ્રદાન કરવો આવશ્યક છે. આ બાબત પાસપોર્ટ માટે જરૂરી સૌથી મહત્વપૂર્ણ ડૉક્યૂમેન્ટમાંથી એક છે. ઍડ્રેસ ડૉક્યૂમેન્ટનો પુરાવો તમારા વર્તમાન નિવાસ સાથે મેળ ખાતો હોવો જોઈએ અને તમારા નામમાં હોવો જોઈએ. સ્વીકાર્ય ડૉક્યૂમેન્ટમાં તાજેતરનું યુટિલિટી બિલ (પાણી, વીજળી અથવા ગૅસ), આધાર કાર્ડ, વોટર ID કાર્ડ અથવા ભાડા કરારનો સમાવેશ થાય છે. વેરિફિકેશન પ્રક્રિયા દરમિયાન કોઈપણ જટિલતાઓને ટાળવા માટે ડૉક્યૂમેન્ટ ત્રણ મહિનાથી વધુ જૂના ન હોય તેની ખાતરી કરો.

જન્મ તારીખનો પુરાવો

પાસપોર્ટ એપ્લિકેશન માટે જરૂરી અન્ય જરૂરી આવશ્યક તમારી જન્મ તારીખનો પુરાવો છે. તમારી ઉંમર અને ઓળખની પુષ્ટિ કરવા માટે આ જરૂરી છે. જન્મ તારીખનો પુરાવો નગરપાલિકા દ્વારા જારી કરવામાં આવેલ બર્થ સર્ટિફિકેટ, સ્કૂલ લિવિંગ સર્ટિફિકેટ અથવા પાન કાર્ડ હોઈ શકે છે. જો તમારી પાસે આમાંથી કોઈ પણ નથી, તો જન્મ રજિસ્ટ્રાર દ્વારા જારી કરવામાં આવેલ બર્થ સર્ટિફિકેટ પણ માન્ય છે. ડૉક્યૂમેન્ટમાં રેકોર્ડ મુજબ તમારી જન્મ તારીખનો ઉલ્લેખ હોવો જોઈએ.

ફોટો ID પુરાવો

જ્યારે તમે પાસપોર્ટ માટે અપ્લાઇ કરો ત્યારે, તમારે ફોટો આઇડી પુરાવો પ્રદાન કરવો આવશ્યક છે. આ ડૉક્યૂમેન્ટ તમારી ઓળખ અને રાષ્ટ્રીયતાની ચકાસણી કરવામાં મદદ કરે છે. તમે માન્ય ફોટો ID ના પુરાવા તરીકે તમારું આધાર કાર્ડ, વોટર ID, PAN કાર્ડ અથવા ડ્રાઇવિંગ લાઇસન્સ સબમિટ કરી શકો છો. ખાતરી કરો કે આઇડી કાર્ડ અપ-ટૂ-ડેટ છે અને તમારા પાસપોર્ટની પ્રક્રિયામાં વિલંબને ટાળવા માટે સ્પષ્ટ ફોટો છે.

પાસપોર્ટ-સાઇઝ ફોટો

તમારે તમારી એપ્લિકેશન સાથે તાજેતરના પાસપોર્ટ-સાઇઝના ફોટા સબમિટ કરવાની જરૂર છે. ફોટો 4.5 સેમી x 3.5 સેમી સાઇઝમાં, રંગીન અને સફેદ બૅકગ્રાઉન્ડ સાથે હોવો જોઈએ. ખાતરી કરો કે ફોટા છ મહિનાથી જૂના ન હોય અને તમારો ચહેરો દેખાય છે. તમારે પાસપોર્ટ ઑફિસની વિશિષ્ટ જરૂરિયાતોના આધારે તમારે બે થી ચાર કૉપી પ્રદાન કરવાની જરૂર પડી શકે છે.

પાછલો પાસપોર્ટ

જો તમે તમારો પાસપોર્ટ રિન્યુ કરી રહ્યા છો, તો તમારે પાસપોર્ટ રિન્યુઅલ માટે જરૂરી ડૉક્યૂમેન્ટના ભાગ રૂપે તમારો અગાઉનો પાસપોર્ટ સબમિટ કરવો આવશ્યક છે. જૂના પાસપોર્ટમાં તમામ પેજ અકબંધ હોવા જોઈએ અને સારી સ્થિતિમાં હોવા જોઈએ. આ તમારી ભૂતકાળની મુસાફરીની હિસ્ટ્રી અને અન્ય વિગતોની ચકાસણી કરવામાં મદદ કરે છે.

અન્ય પાસપોર્ટ ડૉક્યૂમેન્ટ

સ્ટાન્ડર્ડ ડૉક્યૂમેન્ટ ઉપરાંત, તમારા કેસના આધારે અતિરિક્ત ડૉક્યૂમેન્ટની જરૂર પડી શકે છે. આમાં નામ બદલવા માટે એફિડેવિટ, જો તમે લગ્ન પછી તમારું વતન બદલો છો તો મેરેજ સર્ટિફિકેટ અથવા છૂટાછેડાનો કરાર શામેલ હોઈ શકે છે. તમારી વિગતોમાં ફેરફારોની ચકાસણી કરવા માટે આ પાસપોર્ટ ડૉક્યૂમેન્ટ જરૂરી છે.

સગીર વ્યક્તિ માટે ભારતીય પાસપોર્ટ માટે જરૂરી ડૉક્યૂમેન્ટ

જો તમે સગીર માટે પાસપોર્ટ માટે અરજી કરી રહ્યા છો, તો વિશિષ્ટ ડૉક્યૂમેન્ટની જરૂર છે. તમારે બાળકનું બર્થ સર્ટિફિકેટ, વર્તમાન સરનામાનો પુરાવો અને માતાપિતાના પાસપોર્ટની કૉપી પ્રદાન કરવી આવશ્યક છે. કેટલાક કિસ્સાઓમાં, પાસપોર્ટ ઑફિસને બંને માતાપિતા દ્વારા હસ્તાક્ષરિત પરિશિષ્ટ H ઘોષણાની પણ જરૂર પડી શકે છે, જે સગીરને વિઝા જારી કરવાની તેમની સંમતિની પુષ્ટિ કરે છે. ખાતરી કરો કે પ્રક્રિયામાં કોઈપણ વિલંબને ટાળવા માટે તમામ ડૉક્યૂમેન્ટ છે.

પાસપોર્ટ ફરીથી જારી કરવા માટે સગીર માટે જરૂરી ડૉક્યૂમેન્ટ

તેમનો પાસપોર્ટ ફરીથી જારી કરવા માંગતા સગીરો માટે આ પ્રક્રિયા થોડી અલગ છે. જૂના પાસપોર્ટ સાથે, જો તમારું રહેઠાણ બદલાઈ ગયું હોય તો તમારે નવા ફોટોગ્રાફ, માતાપિતાના પાસપોર્ટની સ્વ-પ્રમાણિત કૉપી અને અપડેટેડ ઍડ્રેસ પ્રૂફ સબમિટ કરવાની જરૂર છે. રિન્યુઅલ દરમિયાન સમસ્યાઓને ટાળવા માટે તમામ જરૂરી ડૉક્યૂમેન્ટ પ્રદાન કરવા મહત્વપૂર્ણ છે.

પાસપોર્ટ રિન્યુઅલ માટે જરૂરી ડૉક્યૂમેન્ટ

તમારા પાસપોર્ટને રિન્યુ કરવા માટે તમારી ઓળખ અને ભૂતકાળના પાસપોર્ટ હિસ્ટ્રીની ચકાસણી કરતા ડૉક્યૂમેન્ટ સબમિટ કરવાની જરૂર છે. આમાં તમારો જૂનો પાસપોર્ટ, અપડેટેડ ઍડ્રેસનો પુરાવો અને તાજેતરનો પાસપોર્ટ-સાઇઝ ફોટો શામેલ છે. સરળ પ્રોસેસિંગ સુનિશ્ચિત કરવા માટે, ખાતરી કરો કે તમામ વિગતો તમારા હાલના રેકોર્ડ સાથે મેળ ખાય છે. આ ચકાસણી દરમિયાન કોઈપણ જટિલતાઓને ટાળવામાં મદદ કરશે.

તત્કાલ પાસપોર્ટ માટે જરૂરી ડૉક્યૂમેન્ટ

જો તમારે તાત્કાલિક પાસપોર્ટની જરૂર હોય, તો તત્કાલ સ્કીમ પ્રક્રિયા ઝડપી કરી શકે છે. તત્કાલ પાસપોર્ટ માટે જરૂરી ડૉક્યૂમેન્ટ નિયમિત પાસપોર્ટ એપ્લિકેશન માટે જરૂરી ડૉક્યૂમેન્ટ સમાન છે, જેમાં અતિરિક્ત એફિડેવિટ (પરિશિષ્ટ F) અને પાસપોર્ટની તાત્કાલિક જરૂર શા માટે છે તે સમજાવતો તાકીદનો પત્ર છે. યાદ રાખો કે તત્કાલ સ્કીમમાં અતિરિક્ત ફી અને ઝડપી પ્રોસેસિંગ સમય છે.

ડિપ્લોમેટિક/ઑફિશિયલ પાસપોર્ટ મેળવવા માટે જરૂરી ડૉક્યૂમેન્ટ

ડિપ્લોમેટિક અથવા અધિકૃત પાસપોર્ટ માટે અરજી કરનાર લોકો માટે અતિરિક્ત ડૉક્યૂમેન્ટેશન જરૂરી છે. આમાં સંબંધિત સરકારી વિભાગનો પત્ર, સત્તાવાર ફરજનો પુરાવો અને વિદેશ મંત્રાલય તરફથી નો-ઑબ્જેક્શન સર્ટિફિકેટ (એનઓસી) શામેલ છે. ડિપ્લોમેટિક પાસપોર્ટ સામાન્ય રીતે સરકારી અધિકારીઓ અને તેમના આશ્રિતોને અધિકૃત મુસાફરી માટે જારી કરવામાં આવે છે. આ ડૉક્યૂમેન્ટ પુખ્ત વયની વ્યક્તિઓ, વરિષ્ઠ નાગરિકો તેમજ સગીરો (18 વર્ષથી ઓછી ઉંમરના) માટે સમાન છે. સગીરના કિસ્સામાં એકમાત્ર અપવાદ એ છે કે, તમારે પરિશિષ્ટ D મુજબ સગીર વિશે અરજીમાં પ્રદાન કરેલી વિગતોની પુષ્ટિ કરતી ઘોષણા સબમિટ કરવી પડશે. ઉપરાંત, પુખ્ત વયના લોકોએ (18 વર્ષથી વધુ અને 65 વર્ષથી ઓછી વયના) તેઓ નૉન-ECR (ઇમિગ્રેશન ચેક જરૂરી) કેટેગરીમાં છે કે નહીં તે જાહેર કરવું પડશે, જેના માટે તમારે થોડા વધુ ડૉક્યૂમેન્ટ સબમિટ કરવાના રહેશે. તમે આની સંપૂર્ણ યાદી મેળવી શકો છો પાસપોર્ટ માટે જરૂરી દસ્તાવેજો પાસપોર્ટ સેવા પોર્ટલ પર. ઉપરોક્ત રેકોર્ડ્સ ઉપરાંત, કોઈ વિશેષ કિસ્સાઓમાં તમારે કેટલાક વધારાના ડૉક્યૂમેન્ટ સબમિટ કરવાની જરૂર પડી શકે છે જેમ કે:

1. જો તમે સગીર છો અને સરોગસી દ્વારા જન્મેલા છો, તો ઉપર જણાવેલ ડૉક્યૂમેન્ટ ઉપરાંત તમારે પરિશિષ્ટ આઇ મુજબ સગીરની અરજીમાં આપેલી વિગતો કન્ફર્મ કરતું એક જાહેરનામું સબમિટ કરવાનું રહેશે.
2. જો તમે પુખ્ત વયના છો અને કોઈ સરકારી/પીએસયુ/વૈધાનિક સંસ્થાના કર્મચારી છો, તો તમારે પરિશિષ્ટ એ મુજબ ઓરિજિનલ ઓળખ પ્રમાણપત્ર આપવાનું રહેશે.
3. જો તમે વરિષ્ઠ નાગરિક છો અને નિવૃત્ત સરકારી અધિકારી છો, તો તમારે ઍડ્રેસ પ્રૂફ અને ઉંમરના પુરાવા સાથે પેન્શન પેમેન્ટ ઑર્ડર સબમિટ કરવાનો રહેશે.

તમે પાસપોર્ટની અરજી માટે જરૂરી ડૉક્યૂમેન્ટની સંપૂર્ણ વિગતો મેળવવા માટે ભારત સરકારના વિદેશ મંત્રાલય દ્વારા બનાવાયેલ એક ઑનલાઇન પોર્ટલ પાસપોર્ટ સેવાને તપાસવાની ભલામણ કરીએ છીએ.

તારણ

પાસપોર્ટ માટે અરજી કરવા માટે તમે સબમિટ કરેલા ડૉક્યૂમેન્ટ પર કાળજીપૂર્વક ધ્યાન આપવાની જરૂર છે. પાસપોર્ટ એપ્લિકેશનની દરેક કેટેગરી, ભલે તે સગીર, રિન્યુઅલ અથવા નવા પાસપોર્ટ માટે હોય, તેમાં જરૂરી ડૉક્યૂમેન્ટનો પોતાનો સેટ છે. પાસપોર્ટ માટે જરૂરી તમામ ડૉક્યૂમેન્ટ હોવાનું સુનિશ્ચિત કરવાથી પ્રક્રિયાને ઝડપી અને સરળ બનાવી શકાય છે. મુસાફરી સંબંધિત પ્રશ્નો વિશે વધુ માહિતી માટે અને તમારી ટ્રિપને સુરક્ષિત કરવા માટે, તપાસ કરવાનું વિચારો ટ્રાવેલ ઇન્શ્યોરન્સ દ્વારા ઑફર કરવામાં આવતા વિકલ્પો બજાજ આલિયાન્ઝ જનરલ ઇન્શ્યોરન્સ કંપની. યોગ્ય ટ્રાવેલ ઇન્શ્યોરન્સ હોવાથી તમને અનપેક્ષિત પડકારોથી સુરક્ષા મળી શકે છે, જે તમને ચિંતા-મુક્ત મુસાફરી કરવાની મંજૂરી આપે છે.

વારંવાર પૂછાતા પ્રશ્નો

1. પાસપોર્ટ વેરિફિકેશન પ્રક્રિયામાં કેટલો સમય લાગે છે?

પાસપોર્ટ વેરિફિકેશન પ્રક્રિયામાં સામાન્ય રીતે 7-10 કાર્યકારી દિવસ લાગે છે. જો કે, અરજદારના સ્થાન અને પોલીસ અધિકારીઓની ઉપલબ્ધતાના આધારે આ બદલાઇ શકે છે.

2. જો મારા ઍડ્રેસનો પુરાવો જૂના થયો હોય તો મારે શું કરવું જોઈએ?

જો તમારું ઍડ્રેસ પ્રૂફ જૂનું છે, તો તમારે પાસપોર્ટ માટે અરજી કરતા પહેલાં તેને અપડેટ કરવું આવશ્યક છે. આધાર કાર્ડ અથવા યુટિલિટી બિલ જેવા ડૉક્યૂમેન્ટને સરળતાથી ઑનલાઇન અપડેટ કરી શકાય છે.

3. શું હું પાસપોર્ટ એપ્લિકેશન માટે મારા ડૉક્યૂમેન્ટની ફોટોકૉપી સબમિટ કરી શકું છું?

ના, માત્ર અસલ ડૉક્યૂમેન્ટ અને સ્વ-પ્રમાણિત ફોટોકૉપી જ સ્વીકારવામાં આવે છે. વેરિફિકેશન માટે તમારા અસલ ડૉક્યૂમેન્ટ સાથે રાખો અને એપ્લિકેશન ફોર્મની સ્વ-પ્રમાણિત કૉપી સબમિટ કરો. *સ્ટાન્ડર્ડ નિયમો અને શરતો લાગુ *ઇન્શ્યોરન્સ એ આગ્રહની વિષયવસ્તુ છે. લાભો, બાકાત, મર્યાદાઓ, નિયમો અને શરતો વિશે વધુ વિગતો માટે, કૃપા કરીને વેચાણ પૂર્ણ કરતા પહેલાં સેલ્સ બ્રોશર/પૉલિસી નિયમાવલીને કાળજીપૂર્વક વાંચો.